Nhằm giúp hỗ trợ đầu ra cho bà con nông dân trồng sả ở xã Tây Phú, huyện Tây Sơn phát triển đời sống kinh tế hơn so với việc biến động theo thị trường hiện nay, Hội Nông dân huyện Tây Sơn phối hợp với UBND xã Tây Phú liên hệ và đặt vấn đề với HTX Nông Công Thương An Nhơn, Thị xã An Nhơn - đơn vị làm dịch vụ chế biến tinh dầu sả - tìm giải pháp tháo gỡ khó khăn cho vùng trồng sả ở địa phương.  

Bà Lê Thị Nguyệt - Giám đốc HTX Nông Công Thương An Nhơn, Thị xã An Nhơn (bìa phải) đi kiểm tra vùng nguyên liệu lá sả Java ở xã Tây Phú,  huyện Tây Sơn

Theo đó, đại diện của HTX Nông Công Thương An Nhơn đã đến tìm hiểu về tiềm năng của cây sả ở xã Tây Phú để khảo sát vùng nguyên liệu cho nhà máy chế biến tinh dầu sả của HTX đã hoạt động lâu nay tại xã Nhơn Mỹ.

Bà Lê Thị Nguyệt - Giám đốc HTX Nông Công Thương An Nhơn cho biết : “ HTX chúng tôi đang sản xuất tinh dầu sả, nên rất cần nguồn nguyên liệu sả với diện tích cả 100 ha để đủ sản lượng chưng cất tinh dầu. Đi thực tế tìm hiểu, tham quan tôi thấy xã Tây phú có tiềm năng, triển vọng tốt để trồng cây sả giống mới do HTX chúng tôi cung cấp và có thể kết hợp với HTX xây dựng hình thành chuỗi liên kết sản xuất với nhau. Sau khi khảo sát vùng nguyên liệu và thống nhất ký kết hợp đồng với bà con, HTX cam kết thu mua bao tiêu sản phẩm cây sả ở Tây Phú. Thay thế cho giống sả chanh mà lâu nay bà con ở xã Tây Phú đã trồng, HTX chúng tôi cung cấp giống sả Java có nguồn gốc từ  Indonesia với đặc tính sinh trưởng, phát triển nhanh, cho hàm lượng tinh dầu cao, mùi thơm đậm. Đây là giống sả hoàn toàn mới, lần đầu tiên được trồng ở các địa phương trong tỉnh Bình Định dùng làm nguyên liệu để chưng cất và sản xuất tinh dầu.

Theo kỹ thuật chế biến, cứ 4 tấn nguyên liệu lá sả Java sẽ chế biến thành 2 lít tinh dầu”. Trong khuôn khổ Chương trình phối hợp liên kết, Hội Nông dân huyện Tây Sơn và Hội Nông dân xã Tây phú đã tổ chức cho 15 hội viên có trồng sả là những nông dân sản xuất giỏi tiêu biểu của xã Tây Phú đi tham quan nhà máy chế biến tinh dầu sả ở HTX Nông Công Thương An Nhơn. Buổi tham quan dành nhiều thời gian để lãnh đạo HTX Nông Công Thương và cán bộ kỹ thuật nhà máy giới thiệu quy trình kỹ thuật trồng, chăm sóc cây sả Java, ứng dụng vào sản xuất lấy lá chế biến tinh dầu; giới thiệu các thiết bị của nhà máy và phương pháp, công nghệ chế biến tinh dầu sả. Các thành viên trong nhóm hộ thực hiện mô hình liên kết trồng sả Java ở xã Tây Phú có 21 hộ với tổng diện tích là hơn 4 ha. Hộ trồng ít nhất 1 sào, hộ nhiều nhất trồng 30 sào. Người trồng sả Java ở xã Tây Phú ban đầu ở thôn Phú Mỹ, Phú Lâm, sau mở rộng ra thôn Phú Hiệp.

HTX Nông Công Thương An Nhơn đã hỗ trợ miễn phí cho người tham gia trồng sả Java ở xã Tây Phú tổng số 3,8 tấn giống và 4,1 tấn phân hữu cơ vi sinh. Được tập huấn, hướng dẫn quy trình kỹ thuật trồng, chăm sóc cây sả Java, các thành viên trong nhóm hộ thực hiện mô hình trồng cây sả Java ở xã Tây Phú đã tích cực làm đất, xuống giống, chăm sóc, bón phân, phòng trừ sâu bệnh hại cho giống cây trồng mới này. Nhờ thế, cây sả Java đã thích nghi với thời tiết, khí hậu và thỗ nhưỡng ở địa phương, sinh trưởng và phát triển tốt.

Ông Trần Chánh Thi, ở xóm 1, thôn Phú Mỹ, xã Tây Phú cho biết: Được HTX Nông Công Thương An Nhơn hỗ trợ giống, phân bón, gia đình tôi trồng 1 sào sả Java. Sau 4 tháng trồng, nay tôi thu hoạch lứa đầu tiên, năng suất thực tế đạt 930 kg lá/ sào. HTX thu mua 2.000 đồng/ kg lá sả, sau trừ chi phí, tôi còn lãi 1,3 triệu đồng/ sào.

Ông Trần Văn Lành - Chủ tịch Hội Nông dân xã Tây Phú chia sẻ: “Với phương thức liên kết sản xuất và thu mua sản phẩm hai bên đều có lợi, đã tạo nên chuỗi liên kết trồng trọt và tiêu thụ sản phẩm ổn định hơn, giúp bà con nông dân trồng sả giống mới - sả Java lấy lá - ở xã Tây Phú nâng cao thu nhập, có thêm điều kiện phát triển đời sống kinh tế hơn”.

Nhiều năm trước đây, phần lớn diện tích ở xã Tây Phú đều được bà con nông dân trồng bạch đàn, mì, sau đó chuyển sang trồng mía và gần đây chuyển sang trồng các loại cây trồng cạn như bắp, đậu đỗ, dưa hấu, ớt cà, bí bầu. Tuy nhiên, năng suất và sản lượng không cao do khí hậu thường khô nóng, đất bạc màu và thiếu nước tưới. Chính vì vậy, Hội Nông dân huyện Tây Sơn liên kết với doanh nghiệp để hỗ trợ đầu ra, tăng thêm thu nhập cho hội viên nông dân ở địa phương. Từ đó, mô hình chuỗi liên kết trồng trọt và tiêu thụ sản phẩm với giống sả Java ở xã Tây Phú ra đời và đi vào hoạt động có hiệu quả cho đến nay.

Ông Nguyễn Văn Thành - Phó Chủ tịch UBND xã Tây Phú, phấn khởi nói : “ HTX Nông Công Thương An đã thu mua gần 40 tấn nguyên liệu lá sả ở xã Tây Phú để chế biến tinh dầu. Cây sả Java có thể là một trong những loại cây trồng chủ lực ở địa phương, bởi cây trồng này đem lại giá trị kinh tế, nâng cao thu nhập cho người dân, phù hợp với chủ trương của địa phương trong việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng, phát triển kinh tế. Xã sẽ tiếp tục tuyên truyền bà con nhân dân mở rộng diện tích trồng cây sả Java.